Dexclorpheniramin: Tác dụng, chỉ định, chống chỉ định và tác dụng phụ

Dexclorpheniramin là một thuốc kháng histamine thế hệ đầu tiên, được sử dụng rộng rãi trong điều trị các triệu chứng dị ứng như sổ mũi, ngứa mắt, hắt hơi và chảy nước mắt. Thuốc này có tác dụng ức chế thụ thể H1 histamine, từ đó làm giảm các phản ứng viêm và dị ứng trong cơ thể. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về Dexclorpheniramin dựa trên thông tin từ Dược thư Việt Nam và các nguồn tin cậy khác, bao gồm tác dụng, chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ và tương tác thuốc.

Cơ chế tác dụng

Dexclorpheniramin là một chất đối kháng thụ thể H1 cạnh tranh. Điều này có nghĩa là nó cạnh tranh với histamine để gắn vào thụ thể H1 trên các tế bào, ngăn chặn histamine kích hoạt phản ứng viêm. Histamine, một chất trung gian hóa học được giải phóng trong phản ứng dị ứng, gây ra nhiều triệu chứng như ngứa, sưng, viêm và co thắt phế quản. Bằng cách ngăn chặn histamine gắn vào thụ thể H1, Dexclorpheniramin làm giảm hoặc ngăn ngừa các triệu chứng này.

Chỉ định

Dexclorpheniramin được chỉ định để điều trị triệu chứng của các bệnh lý dị ứng, bao gồm:

• Viêm mũi dị ứng (sổ mũi, hắt hơi, ngứa mũi, nghẹt mũi)
• Viêm kết mạc dị ứng (mắt ngứa, đỏ, chảy nước mắt)
• Phản ứng dị ứng da (ngứa, phát ban)
• Cảm lạnh thông thường (giảm triệu chứng sổ mũi, hắt hơi)
• Ngứa do côn trùng cắn

Lưu ý: Dexclorpheniramin chỉ điều trị triệu chứng, không điều trị nguyên nhân gây dị ứng. Trong trường hợp dị ứng nặng hoặc phản ứng dị ứng toàn thân, cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.

Chống chỉ định

Dexclorpheniramin không nên được sử dụng trong các trường hợp sau:

• Quá mẫn cảm với Dexclorpheniramin hoặc bất kỳ thành phần nào khác của thuốc.
• Người bệnh bị hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) nặng.
• Người bệnh bị tăng nhãn áp góc đóng.
• Người bệnh bị phì đại tuyến tiền liệt hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu.
• Trẻ em dưới 6 tuổi (trừ khi có chỉ định của bác sĩ).
• Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú (nên tham khảo ý kiến bác sĩ).

Tác dụng phụ

Giống như tất cả các loại thuốc, Dexclorpheniramin có thể gây ra một số tác dụng phụ. Tuy nhiên, không phải ai cũng gặp phải các tác dụng phụ này, và mức độ nghiêm trọng của chúng có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người.

Trong trường hợp gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng hoặc kéo dài, cần ngừng sử dụng thuốc và liên hệ với bác sĩ hoặc dược sĩ.

Tương tác thuốc

Dexclorpheniramin có thể tương tác với một số thuốc khác, làm tăng hoặc giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra tác dụng phụ. Một số tương tác thuốc quan trọng bao gồm:

• Thuốc ức chế thần kinh trung ương: Dexclorpheniramin có thể làm tăng tác dụng ức chế thần kinh trung ương của các thuốc như thuốc an thần, thuốc ngủ, thuốc giảm đau opioid.
• Thuốc chống trầm cảm ba vòng: Sự kết hợp này có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ trên tim mạch.
• Thuốc lợi tiểu: Dexclorpheniramin có thể làm tăng nguy cơ táo bón do thuốc lợi tiểu gây ra.
• Rượu: Uống rượu cùng với Dexclorpheniramin có thể làm tăng tác dụng buồn ngủ.

Quan trọng: Luôn thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc, thực phẩm chức năng, và thảo dược mà bạn đang sử dụng trước khi dùng Dexclorpheniramin để tránh tương tác thuốc nguy hiểm.

Liều lượng và cách dùng

Liều lượng và cách dùng Dexclorpheniramin sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và chỉ định của bác sĩ. Luôn tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ khi sử dụng thuốc. Không tự ý tăng hoặc giảm liều lượng thuốc.

Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế lời khuyên của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là khi bạn đang mang thai, cho con bú, hoặc có các vấn đề về sức khỏe khác.

Thận trọng

Lái xe và vận hành máy móc: Dexclorpheniramin có thể gây buồn ngủ, chóng mặt. Vì vậy, nên thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc, đặc biệt là trong những ngày đầu sử dụng thuốc.

Người cao tuổi: Người cao tuổi nhạy cảm hơn với tác dụng phụ của Dexclorpheniramin, đặc biệt là buồn ngủ và chóng mặt. Bác sĩ có thể cần điều chỉnh liều lượng cho phù hợp.

Bệnh nhân suy gan hoặc suy thận: Cần thận trọng khi sử dụng Dexclorpheniramin cho bệnh nhân suy gan hoặc suy thận. Bác sĩ có thể cần điều chỉnh liều lượng hoặc lựa chọn thuốc thay thế.

Lưu trữ: Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.

Thời hạn sử dụng: Không sử dụng thuốc quá hạn sử dụng in trên bao bì.