Metoclopramide - Thông tin về Metoclopramide
Elitan 10Mg/2Ml
Meclopstad 10Mg
Primperan 10Mg
Primperan 10Mg/2Ml (Ống)
Pralmex Inj
Perimirane 10Mg
Thông tin chi mô tả tiết về Metoclopramide
Metoclopramide: Cơ chế tác dụng, chỉ định, tác dụng phụ và tương tác thuốc
Metoclopramide là một thuốc thuộc nhóm thuốc đối kháng dopamine, được sử dụng rộng rãi trong điều trị các rối loạn vận động đường tiêu hóa. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về metoclopramide, bao gồm cơ chế tác dụng, chỉ định, tác dụng phụ, tương tác thuốc và những lưu ý khi sử dụng, dựa trên các nguồn thông tin tin cậy, bao gồm Dược thư Việt Nam và các tài liệu y khoa quốc tế.
Cơ chế tác dụng
Metoclopramide có tác dụng điều chỉnh vận động đường tiêu hóa thông qua hai cơ chế chính:
- Đối kháng thụ thể dopamine D2: Đây là cơ chế chính của metoclopramide. Bằng cách ức chế thụ thể dopamine D2 ở vùng gây nôn ở trung khu thần kinh, metoclopramide làm giảm cảm giác buồn nôn và nôn. Tác dụng này giải thích hiệu quả của thuốc trong điều trị các trường hợp buồn nôn và nôn do nhiều nguyên nhân gây ra.
- Tác động lên thụ thể serotonin 5-HT4: Metoclopramide cũng có tác dụng kích thích thụ thể serotonin 5-HT4 ở đường tiêu hóa. Điều này làm tăng nhu động ruột, tăng tốc độ làm rỗng dạ dày và cải thiện sự di chuyển thức ăn qua đường tiêu hóa. Tác dụng này hữu ích trong việc điều trị các rối loạn vận động đường tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu.
Cơ chế kép này giúp metoclopramide có hiệu quả trong việc điều trị cả triệu chứng nôn và rối loạn vận động đường tiêu hóa.
Chỉ định
Metoclopramide được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Buồn nôn và nôn: Do nhiều nguyên nhân, bao gồm sau phẫu thuật, hóa trị liệu, nhiễm trùng, và ngộ độc thực phẩm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng metoclopramide không phải là lựa chọn hàng đầu trong tất cả các trường hợp buồn nôn và nôn.
- Rối loạn vận động đường tiêu hóa: Bao gồm đầy hơi, khó tiêu, trào ngược dạ dày thực quản. Thuốc giúp tăng tốc độ làm rỗng dạ dày và cải thiện sự di chuyển thức ăn qua đường tiêu hóa.
- Tăng cường hiệu quả của thuốc khác: Metoclopramide có thể được sử dụng để tăng cường sự hấp thu của một số thuốc khác, đặc biệt là các thuốc được hấp thu kém ở đường tiêu hóa.
- Điều trị triệu chứng bệnh lý thực quản: trong một số trường hợp như khó nuốt, trào ngược dạ dày thực quản.
Tác dụng phụ
Metoclopramide nói chung được dung nạp tốt, nhưng có thể gây ra một số tác dụng phụ, tùy thuộc vào liều lượng và thời gian sử dụng. Một số tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
Tác dụng phụ | Tần suất |
---|---|
Buồn ngủ, mệt mỏi | Thường gặp |
Nhức đầu | Thường gặp |
Rối loạn vận động ngoại tháp (dyskinesia): | Ít gặp, nhưng nghiêm trọng |
Tăng prolactin máu | Ít gặp |
Táo bón hoặc tiêu chảy | Ít gặp |
Phản ứng dị ứng | Hiếm gặp |
Rối loạn vận động ngoại tháp (dyskinesia) là một tác dụng phụ nghiêm trọng, có thể bao gồm co cứng cơ, run, và cử động bất thường. Tác dụng phụ này thường gặp ở người lớn tuổi và trẻ em, và thường xảy ra khi sử dụng liều cao hoặc thời gian dài. Việc ngừng thuốc thường làm giảm các triệu chứng này.
Tương tác thuốc
Metoclopramide có thể tương tác với một số thuốc khác. Vì vậy, cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc, vitamin, và thảo dược bạn đang sử dụng trước khi dùng metoclopramide. Một số tương tác đáng chú ý bao gồm:
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng: Metoclopramide có thể làm tăng tác dụng của thuốc chống trầm cảm ba vòng, gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Thuốc ức chế monoamine oxidase (MAOI): Sử dụng đồng thời metoclopramide và MAOI có thể gây ra tăng huyết áp.
- Thuốc chống đông máu: Metoclopramide có thể làm tăng tác dụng của thuốc chống đông máu, tăng nguy cơ chảy máu.
- Thuốc hạ đường huyết: Metoclopramide có thể làm tăng tác dụng hạ đường huyết của một số thuốc.
Lưu ý: Đây không phải là danh sách đầy đủ các tương tác thuốc. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để biết thêm thông tin về các tương tác thuốc tiềm năng.
Thận trọng khi sử dụng
Metoclopramide không được khuyến cáo sử dụng trong các trường hợp sau:
- Mẫn cảm với metoclopramide hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
- Phụ nữ đang cho con bú.
- Bệnh nhân bị tắc ruột.
- Bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa.
- Bệnh nhân bị u tuyến yên tiết prolactin.
Cần thận trọng khi sử dụng metoclopramide cho người cao tuổi, trẻ em, và bệnh nhân bị bệnh gan hoặc thận. Liều lượng cần được điều chỉnh tùy theo tình trạng bệnh nhân.
Trong trường hợp xuất hiện tác dụng phụ nghiêm trọng, hãy ngừng sử dụng thuốc và liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất.
Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế lời khuyên của bác sĩ. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.