Tepotinib: Cơ chế tác dụng, chỉ định, tác dụng phụ và tương tác thuốc

Tepotinib là một loại thuốc ức chế kinase được sử dụng trong điều trị ung thư phổi tế bào không nhỏ (NSCLC) có đột biến EGFR ngoại vị trí exon 20. Thuốc này hoạt động bằng cách nhắm mục tiêu đặc hiệu vào protein kinase EGFR, ngăn chặn sự phát triển và sinh sản của tế bào ung thư. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về Tepotinib dựa trên thông tin từ Dược thư Việt Nam và các nguồn tin cậy khác, bao gồm cơ chế tác dụng, chỉ định, tác dụng phụ, tương tác thuốc và các lưu ý khi sử dụng.

Cơ chế tác dụng của Tepotinib

EGFR (Epidermal Growth Factor Receptor) là một thụ thể protein màng tế bào đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa sự tăng trưởng và phát triển của tế bào. Trong một số trường hợp ung thư phổi NSCLC, các đột biến xảy ra trên gen EGFR, đặc biệt là đột biến ngoại vị trí exon 20, dẫn đến hoạt hóa liên tục của thụ thể này, thúc đẩy sự tăng sinh không kiểm soát của tế bào ung thư. Tepotinib hoạt động như một chất ức chế cạnh tranh, liên kết trực tiếp với vị trí hoạt động của EGFR bị đột biến exon 20, ngăn chặn sự phosphoryl hóa và hoạt hóa downstream của các tín hiệu tăng trưởng tế bào. Điều này dẫn đến ức chế sự phát triển và sinh sản của tế bào ung thư, gây ra hiện tượng apoptosis (tự chết tế bào) và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.

Khác với các thuốc ức chế EGFR thế hệ trước, Tepotinib có tính đặc hiệu cao đối với đột biến EGFR exon 20, giảm thiểu tác dụng phụ trên các tế bào bình thường. Tuy nhiên, cơ chế chính xác của tính đặc hiệu này vẫn đang được nghiên cứu thêm.

Chỉ định của Tepotinib

Theo các hướng dẫn điều trị hiện hành, Tepotinib được chỉ định cho bệnh nhân trưởng thành mắc ung thư phổi tế bào không nhỏ (NSCLC) có đột biến EGFR ngoại vị trí exon 20, đã tiến triển sau điều trị bằng ít nhất một liệu pháp điều trị trước đó. Điều này có nghĩa là Tepotinib thường được sử dụng như một liệu pháp điều trị đường uống hàng ngày sau khi các phương pháp điều trị khác đã không còn hiệu quả.

Lưu ý quan trọng: Việc sử dụng Tepotinib cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa ung thư dựa trên kết quả xét nghiệm sinh thiết xác định rõ ràng đột biến EGFR exon 20 và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

Tác dụng phụ của Tepotinib

Giống như nhiều loại thuốc điều trị ung thư khác, Tepotinib có thể gây ra một số tác dụng phụ, có thể nhẹ hoặc nặng tùy thuộc vào từng cá nhân. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:

• Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón, đau bụng.
• Da: Phát ban, khô da, ngứa.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi, suy nhược.
• Gan: Tăng men gan.
• Phổi: Viêm phổi kẽ.

Một số tác dụng phụ nghiêm trọng hơn, mặc dù ít gặp hơn, có thể bao gồm:

• Rối loạn chức năng gan: Cần theo dõi chặt chẽ chức năng gan bằng xét nghiệm máu định kỳ.
• Viêm phổi kẽ: Cần theo dõi chặt chẽ các triệu chứng như khó thở, ho khan.
• Tương tác thuốc: Cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang sử dụng.

Bệnh nhân cần báo cáo ngay cho bác sĩ nếu gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào, đặc biệt là những tác dụng phụ nghiêm trọng.

Tương tác thuốc của Tepotinib

Tepotinib có thể tương tác với một số loại thuốc khác, làm thay đổi hiệu quả điều trị hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ. Do đó, bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc, vitamin, hoặc thực phẩm chức năng đang sử dụng trước khi bắt đầu điều trị bằng Tepotinib. Một số nhóm thuốc có thể tương tác với Tepotinib bao gồm:

• Thuốc ức chế CYP3A4: Có thể làm tăng nồng độ Tepotinib trong máu, tăng nguy cơ tác dụng phụ.
• Thuốc cảm ứng CYP3A4: Có thể làm giảm nồng độ Tepotinib trong máu, làm giảm hiệu quả điều trị.

Bác sĩ sẽ đánh giá cẩn thận các tương tác thuốc tiềm ẩn và điều chỉnh liều lượng hoặc lựa chọn phương pháp điều trị thay thế nếu cần thiết.

Lưu ý khi sử dụng Tepotinib

Trước khi bắt đầu điều trị bằng Tepotinib, bệnh nhân cần được kiểm tra chức năng gan, thận và tim mạch. Trong quá trình điều trị, cần theo dõi chặt chẽ các tác dụng phụ và chức năng các cơ quan này bằng xét nghiệm máu định kỳ. Bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ dẫn của bác sĩ về liều lượng và cách dùng thuốc. Không tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng mà không có sự đồng ý của bác sĩ.

Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế lời khuyên của bác sĩ. Bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa ung thư để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Thông tin thêm

Disclaimer: Bài viết này được tạo ra dựa trên thông tin công khai và không phải là lời khuyên y tế. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chính xác về tình trạng sức khỏe của bạn.