Nintedanib: Cơ chế tác dụng, chỉ định, tác dụng phụ và tương tác thuốc

Nintedanib là một thuốc ức chế kinase đa mục tiêu, được sử dụng trong điều trị một số bệnh lý phổi mạn tính. Thuốc này hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của một số enzyme kinase, bao gồm cả fibroblast growth factor receptor (FGFR), vascular endothelial growth factor receptor (VEGFR) và platelet-derived growth factor receptor (PDGFR). Việc ức chế các thụ thể này giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh phổi xơ hóa và giảm viêm.

Cơ chế tác dụng

Cơ chế chính của Nintedanib dựa trên khả năng ức chế hoạt động của ba nhóm thụ thể tyrosine kinase quan trọng trong quá trình hình thành sẹo và viêm trong phổi:

• Fibroblast growth factor receptors (FGFRs): FGFRs đóng vai trò quan trọng trong sự tăng sinh và biệt hóa của tế bào sợi, góp phần vào quá trình hình thành mô sẹo trong phổi.
• Vascular endothelial growth factor receptors (VEGFRs): VEGFRs tham gia vào quá trình tạo mạch máu mới, đóng vai trò trong quá trình viêm và hình thành sẹo trong bệnh phổi xơ hóa.
• Platelet-derived growth factor receptors (PDGFRs): PDGFRs kích thích sự tăng sinh và di cư của tế bào sợi, góp phần vào quá trình hình thành mô sẹo.

Bằng cách ức chế hoạt động của các thụ thể này, Nintedanib làm giảm sự tăng sinh của tế bào sợi, ức chế sự tạo mạch máu bất thường và giảm sự viêm trong mô phổi, giúp làm chậm tiến triển của bệnh và cải thiện chức năng hô hấp.

Chỉ định

Theo Dược thư Việt Nam và các nguồn thông tin đáng tin cậy khác, Nintedanib hiện được chỉ định chính thức trong điều trị:

• Xơ hóa phổi mắc phải (idiopathic pulmonary fibrosis - IPF): Đây là chỉ định chính của Nintedanib. Thuốc giúp làm chậm sự suy giảm chức năng phổi và giảm nguy cơ tử vong ở bệnh nhân IPF.
• Viêm phổi kẽ mạn tính (chronic progressive interstitial lung disease): Trong một số trường hợp, Nintedanib cũng được sử dụng để điều trị một số dạng viêm phổi kẽ mạn tính có đáp ứng với điều trị.

Lưu ý quan trọng: Việc sử dụng Nintedanib phải được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa phổi. Việc chỉ định thuốc cần dựa trên đánh giá cẩn thận tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, bao gồm cả các yếu tố nguy cơ và các bệnh lý kèm theo.

Tác dụng phụ

Giống như hầu hết các loại thuốc khác, Nintedanib có thể gây ra một số tác dụng phụ. Tần suất và mức độ nghiêm trọng của các tác dụng phụ này có thể khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân. Một số tác dụng phụ thường gặp bao gồm:

Các tác dụng phụ nghiêm trọng, mặc dù ít gặp, nhưng cần được theo dõi sát sao bao gồm: suy tim sung huyết, xuất huyết, nhiễm trùng nghiêm trọng. Bệnh nhân cần được hướng dẫn báo cáo ngay cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào đáng lo ngại.

Tương tác thuốc

Nintedanib có thể tương tác với một số loại thuốc khác. Việc sử dụng đồng thời Nintedanib với các thuốc ức chế CYP3A4 mạnh (ví dụ như ketoconazole, ritonavir) có thể làm tăng nồng độ Nintedanib trong máu, dẫn đến tăng nguy cơ tác dụng phụ. Ngược lại, các thuốc cảm ứng CYP3A4 (ví dụ như rifampicin, St. John's wort) có thể làm giảm nồng độ Nintedanib.

Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc, thực phẩm chức năng và thảo dược mà họ đang sử dụng để tránh các tương tác thuốc có thể xảy ra. Bác sĩ sẽ đánh giá và điều chỉnh liều lượng hoặc lựa chọn thuốc thay thế nếu cần thiết.

Cảnh báo và thận trọng

Trước khi sử dụng Nintedanib, bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ nếu có tiền sử hoặc đang mắc các bệnh lý sau:

• Bệnh gan
• Bệnh thận
• Bệnh tim mạch
• Tình trạng xuất huyết
• Mang thai hoặc cho con bú

Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cần sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong thời gian điều trị bằng Nintedanib và trong một thời gian sau khi ngừng điều trị. Thuốc này có thể gây hại cho thai nhi.

Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế lời khuyên của bác sĩ. Luôn luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, bao gồm cả Nintedanib. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn, xem xét các yếu tố nguy cơ và đưa ra quyết định phù hợp nhất cho trường hợp của bạn.

Nguồn tham khảo: Dược thư Việt Nam (nếu có), các bài báo nghiên cứu khoa học về Nintedanib được công bố trên các tạp chí y khoa uy tín.